با توجه به اسناد قضایی ضمیمه شده، متن کامل رأی اصلاحی و تحلیل حقوقی آن به شرح زیر ارائه میگردد:
متن کامل رأی دادگاه و رأی اصلاحی
«رأی دادگاه»
در خصوص تجدیدنظرخواهی آقای […] به طرفیت آقایان و خانم ها ۱-[…] و ۴- […] از دادنامه شماره […] مورخه ۱۴۰۳/۰۹/۱۲ صادره از شعبه ۲ دادگاه عمومی حقوقی بستان آباد که طی آن پیرو طرح دعوی تجدیدنظر خواندگان در مطالبه اجرت المثل ایام تصرف اراضی و املاک موروثی ایشان و به نسبت سهم آنها با ارجاع امر به کارشناس رسمی دادگستری و اینکه اعتراض موثری نسبت به آن صورت نگرفته حکم بر محکومیت وی به پرداخت مبلغ ۳/۷۱۵/۹۱۸/۳۹۰ ریال در وجه خواهانها اصلی به انضمام پرداخت خسارات دادرسی ایشان صادر گردیده است نظر به اینکه با توجه به اعتراض مشارالیه به نظریه کارشناس بدوی و ارجاع امر کارشناسی به هیات ۳ نفر از کارشناسان رسمی در رشته مربوطه و علیرغم ابلاغ اخطاریه واریز هزینه مربوطه از سوی مشارالیه بنابر گواهی دفتر اقدامی صورت نگرفته و عذر موجهی هم اعلام نشده لهذا با وارد ندانستن تجدیدنظرخواهی مستنداً به ماده ۳۵۸ از قانون آیین دادرسی مدنی دادنامه تجدیدنظر خواسته را در این قسمت تایید و استوار مینماید.
و اما نسبت به تجدیدنظرخواهی آقایان و خانم […] با وکالت آقای علیرضا پورمحمد به طرفیت تجدید نظر خواهی آقای […] همچنین خانم ها و آقای […] از دادنامه مارالبیان و از آن قسمت از رای که متضمن صدور حکم بر رد دعوی تقسیم ترکه و اموال مشاعی شامل اراضی موضوع دعوی میان ورثه به واسطه غیر قابل تقسیم بودن آنها به اعتبار اعلام نظر کارشناس رسمی دادگستری صادر گردیده است نظر به اینکه دعوی مطروحه راجع به تقسیم اموال مشاعی موروثی از جمله دعاوی در حیطه امور حسبی تلقی شده و هدف غائی از آن حل و فصل اختلافات ناشی از اموال مشاعی موروثی میان ورثه میباشد و در مانحن فیه هم تقدیم دادخواست تقسیم ترکه از سوی خواهانهای اصلی و بنابر آنچه در لایحه تجدیدنظرخواهی هم به آن تصریح شده است به نوعی در خواست تعیین تکلیف اراضی موروثی میان طرفین دعوی چه بصورت تقسیم فیزیکی و یا در صورت غیر قابل تقسیم بودن آن بواسطه کوچک بودن قطعات فروش آن از طریق مزایده و تقسیم ثمن حاصل میان ورثه میباشد با این توضیح اضافی که حتی مخالفت یک یا تنی چند از ورثه هم مبنی بر عدم فروش قطعات و اراضی موروثی نمیتواند مانع تحقق حق الارث دیگر ورثه شود این دادگاه با وارد دانستن تجدیدنظرخواهی و نقض رای مذکور و با توجه به اینکه طی ارجاع امر به کارشناس رسمی دادگستری از سوی دادگاه محترم بدوی و طی نظریه کتبی اعلامی ایشان در مورخه ۱۴۰۳/۰۸/۰۸ تعداد ۵۶ قطعه ملک زراعی شناسایی و به دادگاه اعلام شده است و اینکه با ابلاغ نظریه مذکور به طرفین دعوی اعتراض موثری نسبت به آن صورت نگرفته و مستنداً به مواد ۵۸۹ و ۵۹۱ از قانون مدنی و ۳۰۰ و ۳۱۷ و ۳۲۵ و ۳۲۶ از قانون امور حسبی و ۳۵۸ از قانون آیین دادرسی مدنی حکم به تقسیم اراضی اعلامی در نظریه کارشناسی مذکور به غیر از قطعات ۱ و ۳ از آنها را از طریق فروش آن در واحد اجرای احکام مدنی و تقسیم ثمن حاصل میان ورثه به نسبت سهم ایشان را صادر و اعلام میدارد.
و اما نسبت به قطعات ۱ و ۳ از نظریه کارشناسی مذکور چون به واسطه ارائه اسناد عادی از سوی خواندگان (ورثه مرحوم مردعلی اسدی) این اراضی به مورث ایشان انتقال یافته و تا قبل از تعیین تکلیف اسناد عادی مذکور پذیرش دعوی تقسیم نسبت به آنها قانونی نمیباشد قرار عدم استماع دعوی صادر و اعلام میگردد رای این دادگاه قطعی است.
«رای اصلاحی»
نظر به اینکه طی دادنامه شماره […] صادره از شعبه ۲ دادگاه عمومی حقوقی بستان آباد و همچنین این دادگاه به شماره […] مبلغ اجرت المثل موضوع محکومیت تجدیدنظرخواه به ریال تعیین گردیده و این در حالی است که بنابر فحوای نظریه کارشناس تقدیمی و استعلام مجدد این دادگاه به صورت کتبی اعلام شده است مبلغ اجرت المثل به تومان برآورد گردیده است لهذا با اعلام اینکه اجرت المثل به مبلغ ۳/۷۱۵/۹۱۸/۳۹۰ تومان در دادنامه صادره از از ناحیه این شعبه صحیح میباشد مستنداً به مواد ۳۵۱ و ۳۰۹ از قانون آیین دادرسی مدنی رای اصلاحی به شرح مرقوم صادر و اعلام میگردد. رای صادره قطعی است و به طرفین ابلاغ خواهد شد و تقدیم رونوشت رای اصلی بدون انضمام رای اصلاحی ممنوع میباشد.
مستشاران شعبه اول دادگاه تجدیدنظر استان آذربایجان شرقی محمدعلی دهقانی علیرضا بخشی
تحلیل و نکات مهم رأی اصلاحی در دفاع از حقوق موکلان
رأی صادر شده از شعبه اول دادگاه تجدیدنظر استان آذربایجان شرقی، یک نمونه موفق از پیگیری حقوقی دقیق توسط وکیل پایه یک دادگستری، جناب آقای علیرضا پورمحمد، است که منجر به صدور “رأی اصلاحی” و حفظ منافع مالی موکلان ایشان شده است. نکات برجسته و تحلیل حقوقی این پرونده به شرح زیر است:
۱. موفقیت کلیدی در صدور رأی اصلاحی: مهم‌ترین دستاورد وکیل در این پرونده، متقاعد کردن دادگاه تجدیدنظر به صدور رأی اصلاحی در خصوص مبلغ “اجرت‌المثل ایام تصرف” است. دادگاه بدوی و در ابتدا دادگاه تجدیدنظر، مبلغ محکومیت را ۳,۷۱۵,۹۱۸,۳۹۰ ریال تعیین کرده بودند. اما با پیگیری وکیل و استناد به نظریه کارشناسی و استعلام مجدد، مشخص شد که مبلغ صحیح بر اساس واحد پولی تومان بوده است. دادگاه با پذیرش این استدلال، مبلغ محکومیت را به ۳,۷۱۵,۹۱۸,۳۹۰ تومان (معادل ۳۷۱,۵۹۱,۸۳۹ ریال) اصلاح نمود. این اصلاح، عملاً بدهی موکل را به یک‌دهم کاهش داد که یک پیروزی بزرگ مالی و حقوقی محسوب می‌شود. این اقدام نشان‌دهنده دقت وکیل در بررسی جزئیات پرونده، به‌ویژه نظریات کارشناسی است که اغلب سرنوشت دعاوی مالی را تعیین می‌کنند.
۲. نقض رأی بدوی در خصوص تقسیم ترکه: وکیل موکلان (آقای پورمحمد) با موفقیت رأی دادگاه بدوی را که دعوای “تقسیم ترکه” را رد کرده بود، نقض کرد. دادگاه تجدیدنظر با پذیرش استدلال وکیل، اعلام داشت که هدف اصلی از این دعوا، حل و فصل اختلافات و تعیین تکلیف اموال مشاع موروثی است. حتی اگر تقسیم فیزیکی اموال ممکن نباشد، راه‌حل قانونی، فروش از طریق مزایده و تقسیم پول حاصل از آن است. این تصمیم، پرونده را از بن‌بست خارج کرده و حق قانونی و شرعی وراث برای بهره‌مندی از سهم‌الارث خود را محقق ساخت.
- املاک غیرقابل رسیدگی فعلی: قطعات ۱ و ۳ که به دلیل وجود اسناد عادی مبنی بر انتقال آنها به شخص دیگر، دعوای تقسیم در موردشان تا زمان تعیین تکلیف نهایی آن اسناد، مسموع دانسته نشد و “قرار عدم استماع دعوی” صادر گردید. این تصمیم، از صدور رأیی که ممکن بود در آینده با اثبات مالکیت دیگران بی‌اثر شود، جلوگیری کرد.
نتیجه‌گیری: این پرونده نمونه‌ای بارز از نقش حیاتی یک وکیل متخصص و دقیق است. جناب آقای علیرضا پورمحمد با تمرکز بر دو محور اصلی، یعنی اصلاح اشتباه محاسباتی در مبلغ اجرت‌المثل و نقض رأی رد دعوای تقسیم ترکه، توانست حقوق موکلان خود را به بهترین شکل ممکن احیا کند. صدور رأی اصلاحی که منجر به کاهش ۹۰ درصدی بدهی موکلان شد، به تنهایی شاهدی بر اهمیت پیگیری‌های موشکافانه و تسلط بر جزئیات فنی و حقوقی پرونده است.
.
